به نقل از «فارس»

امام حسین(ع) در شعر شاعران کرد اهل سنت/گر هواخواه حسینی، ترک سرکن چون حسین

تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۸۵۵۲۸۴

به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، شیخ‌رضا طالبانی یکی از شعرای پارسی‌گوی مشهور کرد اهل سنت است که ارادت کردهای اهل سنت به ائمه اطهار و خاصتا امام حسین(ع) را در اشعارش به زیبایی ترسیم کرده است.

لافَت از عشق حسین است و سرت برگردن است        عشق‌بازی، سر به میدان وفا افکندن است

گر هواخواه حسینی، ترک سرکن چون حسین          شرط این میدان به خون خویش بازی کردن است

از حریم کعبه کمتر نیست دشت کربلا                صد شرف دارد بر آن وادی، که گویند ایمن است

ای من و ای من فدای خاک پاکی کاندَر او          نور چشم مصطفی و مرتضی را مسکن است

زهره زهرا نگین و خاتم خیرالوری                         زور زهر مرتضی و حیدر خیبرکن است

سُنی‌ام، سنی ولیکن حب آل مصطفی                 دین و آیین من و آباء و اجداد من است

شیعه و سنی ندانم، دوستم با هر که او              دوست باشد، دشمنم آن را که با او دشمن است 

من سنّی‌ام نامم رضا، کلب امام مرتضی

این شاعر کُرد اهل سنت در قطعه‌ای دیگر از سروده‌هایش چنین روایت می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

..

در ماتم آل علی خون همچو دریا می‌رود          تیغ است و بر سر می‌زند دست است و بالا می‌رود

از عشق آل ابوالحسن این تیغ زن آن سینه زن           داد و فغان مرد و زن تا عرش اعلا می‌رود

از بهر آن شمع خدا یعنی حسین کربلا               جان‌ها همی گردد فدا سرها به یغما می‌رود

کوتاه کن افکار را بدعت مگو این کار را              این سوگ آل حیدر است این خون نه بی‌جا می‌رود

روی زمین پر همهمه در دست جانبازان قمه          خون از بر و دوش همه از فرق تا پا می‌رود

من چون نه نالم این زمان مور ضعیف و ناتوان       کین برق آه عاشقان از سنگ خارا می‌رود

از ابن سعد بی وفا شامی و شمر بی حیا                بر اهل بیت مصطفی چندین تعدّا می‌رود

بغداد گردد لاله‌گون در روز عاشورا به‌خون            وز کاظمین این سیل خون تا طاق کسرا می‌رود

وز طاق کسری سرنگون زیربنای بیستون               وز بیستون آید برون سوی بخارا می‌رود

خون سیاوش شد به‌پا در ماتم آل عبا                    تا دامن روز جزا تا جیب عقبی می‌رود

من سنّی‌ام نامم رضا، کلب امام مرتضی               درویش عبدالقادرم راهم به‌ مولا می‌رود

تو تشنه، جان سپردی و آب فرات هم.....

استاد عبدالمجید ملک‌الکلام مجدی‌سقزی، شاعر و نویسنده و خوشنویس برجسته عصر قاجار نیز در قصیده‌ای در وصف حضرت امام حسین(ع) چنین سروده است...

ای توتیای دیده جان، خاک پای تو                          برتر ز عرش، بارگه کبریای تو

تا رستخیز خون جگر بر زمین چکد                         زان شاخ گل که بردمد از نینوای تو

کردی به راه دوست تن و جان فدا                          بادا هزار جان گرامی فدای تو

در بحر رحمت است شناور هر آن کسی                  یک قطره اشک ریزد اندر عزای تو

ذات تو هست معنی قرآن و ز اهل کین                    چون پاره پاره صفحه قرآن، قبای تو

می خواست در زمانه کند محشر آشکار                  روز نبرد بازوی معجزنمای تو

عهد الست آمد و تسلیم عرضه کرد                         تا جان نثار دوست نماید وفای تو

تو تشنه، جان سپردی و آب فرات هم                     بود از تو تشنه‌تر به لب جانفزای تو

بودند بی‌خبر که بقا در ولای توست                      قومی که خواستند به گیتی، فنای تو

رنجی که قاتلان ترا هست روز حشر                       امروز مر مراست ز هجر لقای تو

رحمی کن و ز لطف مرا سوی خویش خوان             زان پیشتر که جان دهم اندر ولای تو

ای مظهر جمال حق ای حضرت حسین (ع) 

سید محمدباقر حیرت سجادی هم یکی از شعرای کرد اهل سنت عشق و علاقه ‌به خاندان جدّ اطهرش را چنین بیان کرده است:

ای مظهر جمال حق ای حضرت حسین (ع)          ای نقد عشق خاک تو بر کائنات دین                        

ای آن که ‌بارگاه‌تو چون همت رسول                     برتر ز وهم بی خرد بعد مشرقین                            

در ذات تست هرچه ‌بخواهی مگر که‌ عجز          زاوصاف تست هر چه ‌بخواهی مگر که ‌مین              

بهر شهادت تو شهادت ز جان بسی                     بر عرصه‌ی  خیال برانداخت کعبتین                      

از استماع قصه‌ی تو درب نینوا                         یابد مذاق خلق به هر حین طعم حین

بهر عزای آل رسول خدا، حسین (ع)

میرزا محمد ملقب به «سعید دیوان» و متخلص به جوهری نیز قطعه شعر زیبایی در مرثیه‌ ‌امام حسین (ع) و شرح واقعه‌ ‌کربلا سروده است..

باز این چه ‌شیون است و چه ‌زاریست در جهان           کز دیده‌ ی سپهر بود جوی خون روان

باز این چه‌ماتم است که‌اندر ظهور او                            در گریه ‌چشم پیر و بنالد دل جوان

باز این چه‌شورش است و چه‌ماتم که‌ صبح و شام            از مهر و ماه ‌اشک فرو ریزد آسمان

باز این چه ‌نوحه ‌و چه‌فغان و چه ‌ماتم است                    که ‌از آب چشم چرخ روان رود کهکشان

بهر عزای آل رسول خدا، حسین (ع)                              شاه ‌عرب امام عجم نور مشرقین

در ماتم حبیب خدا زاده‌ی بتول                                  ای سینه ‌آه ‌سر کن و ای دیده‌ خون ببار

در کتاب شعاع مهرحسین(ع) در ادب کرد اهل سنت مرحوم شاهرخ اورامی شاعر کرد سنندجی نیز چنین آمده است:

بنگر ز روی زردم همه اشک همچو کوکب                بشنو ز سینه من همه شب نوای یا رب

شده از غمم سنندج هم غرق آتش و تب                 ز نوای مرغ یاحق بشنو تو در دل شب

انتهای پیام/2330/70

منبع: فارس

کلیدواژه: شعرای اهل سنت کردستان ارادت به امام حسین اهل سنت باز این چه امام حسین حسین ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۵۵۲۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کمرنگ‌شدن نشریات تخصصی نوجوانان از عوامل افت شعر نوجوانان است

به گزارش خبرگزاری مهر، نشست تخصصی «شعر نوجوان از منظر مخاطب و جایگاه امروزی آن» به دبیری انسیه موسویان و با سخنرانی افسون امینی شاعر، نویسنده و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی با موضوع «شعر نوجوان، سرگردانی میان متن و مخاطب» و حسین تولایی با موضوع «واکاوی جهان در تجربه-سروده‌های نوجوانان» برگزار شد.

امینی گفت: حرف زدن در مورد شعر نوجوان، بی‌نیاز از صحبت کردن درباره‌ی شعر کودک نیست؛ به ویژه که منابع ما در حوزه‌ی شعر نوجوان بسیار اندک است.

وی با اشاره به سیر تاریخی شکل‌گیری شعر نوجوان افزود: شعر کودک برخلاف داستان کودک که به شکل خودجوش مسیر خود را طی کرد؛ به صورت خودجوش شکل نگرفت. پس از انقلاب مشروطه، نیاز متولیان مدارس و کودکستان‌ها به تولید شعر برای دانش‌آموزان، باعث شکل‌گیری شعر کودک و تولید محتوا در این دوره شد. در این میان، رواج ترانه‌های عامیانه‌ی دوره‌ی مشروطه و گسترش کار ترجمه تأثیر بسزایی داشتند.

این نویسنده گفت: در این دوره شعر نوجوان وجود نداشت، چرا که اصولاً مفهوم نوجوانی در این دوره هنوز شکل نگرفته بود و مخاطبان به دو گروه بزرگسالان و کودکان تقسیم می‌شدند. گاه شعر برخی از شاعران بزرگسال که از نظر زبانی و محتوایی اشعارشان برای نوجوانان قابل فهم بود، مثل پروین اعتصامی در حوزه‌ی شعر نوجوان مورد توجه قرار می‌گرفتند.

وی افزود: پیشرفت علم روان‌شناسی و آشنایی با دیدگاه‌های کسانی چون ژان پیاژه و نیز دومین سمینار ملی ادبیات کودک شورای کتاب کودک در سال ۱۳۴۶ که بخش مهمی از آن مختص شعر کودک با سخنرانی عباس یمینی شریف بود، زمینه‌ی توجه به شعر نوجوان را فراهم کرد. در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ افرادی مثل محمود کیانوش به صورت جدی وارد حوزه‌ی شعر کودک و نوجوان شوند. کیانوش تحت تأثیر نظریه‌ی رشد پیاژه و ادبیات ترجمه، نخستین شاعری است که به طور جدی سراغ شعر نوجوان رفت و اولین کتاب شعر نوجوان را با عنوان «آفتاب خانه‌ی ما» منتشر کرد. نکته‌ی قابل توجه در مورد شعر کودک در ایران، پشتوانه‌ی پژوهشی آن، قبل از رواج و گسترش آن در بین شاعران کودک است. دو کتاب «نیم قرن در باغ شعر کودکان» از عباس یمینی شریف و «شعر کودک ایران» از محمود کیانوش در زمانی منتشر شدند که شاعران کودک بسیار انگشت‌شمار بودند.

امینی گفت: در دهه‌ی ۶۰ به دلیل تحولات سیاسی و اجتماعی‌ای که در جامعه رخ داد، نیاز بود تا آموزش و پرورش و نهادهایی مثل وزارت ارشاد و غیره توجه ویژه‌ای به جمعیت نوجوان داشته باشند. نسلی که در آن زمان به لحاظ کمیت، طیف وسیعی از جمعیت کشور را شامل می‌شد. بنابراین به شعر نوجوان توجه بیشتری شد و شاعرانی چون جعفر ابراهیمی، محمدکاظم مزینانی، وحید نیکخواه آزاد، جواد محقق، قیصر امین‌پور، افشین علاء و دیگر شعرا پای کار آمدند. این شاعران متناسب با نیاز نوجوان آن روز شعر می‌سرودند؛ اگرچه هنوز اشعار آنان بین شعر نوجوان و شعر کودک یا بزرگسال معلق بود.

این مدرس دانشگاه گفت: از دهه‌ی ۷۰ شعر نوجوان رشد و جایگاه خود را پیدا می‌کند. در این دوره کتاب‌های شعر نوجوان از نظر ظاهری هم به ثبات می‌رسند و فونت و قطع آن‌ها برای مخاطب تعریف مشخصی می‌یابد، اگرچه هنوز نوسان‌هایی هست و گاه شعر نوجوانان، با تصاویر و قطع کتاب کودک منتشر می‌شود. از شاعران شاخص شعر نوجوان در این دهه، می‌توان از بیوک ملکی، افسانه شعبان‌نژاد، افشین علاء، عرفان نظرآهاری، شاهین رهنما، آتوسا صالحی و محمدکاظم مزینانی نام برد.

وی افزود: در دهه‌ی ۸۰ تعداد شاعران نوجوان بیشتر و آثار آنان متنوع‌تر شد. ظهور شاعران توانمند در این دهه، کتاب‌های شعر نوجوان را از نظر مضمون، قطع و زبان با تنوع قابل توجهی همراه کرد. در این دوره بسیاری از شاعران شعر کودک نیز، برای محک زدن خود وارد حوزه‌ی شعر نوجوان می‌شوند. بیشتر شاعران این دهه موفق هستند و تا سال‌های بعد هم می‌مانند. از چهره‌های شاخص این دوره علاوه بر شاعران دهه‌ی ۷۰، می‌توان از مهدیه نظری، عباس تربن، حسین تولایی، مهدی مردانی، انسیه موسویان، غلامرضا بکتاش، علی باباجانی، کمال شفیعی و.... را نام برد.

این شاعر با تاکید بر اینکه این روند در دهه‌ی ۹۰ هم ادامه یافت، گفت: با این تفاوت که از اواخر این دهه، این رشد کمرنگ می‌شود و ما با کتاب شعر نوجوان کمتری روبه‌رو هستیم و توجه ناشران به چاپ و کیفیت این نوع ادبی کمتر می‌شود.

امینی گفت: از نظر من مخاطب شعر کودک عام است، اما مخاطب شعر نوجوان خاص. کتاب‌های شعر کودک از سوی والدین در هر سطح و طبقه‌ای برای سرگرمی و آموزش کودکان خریداری می‌شوند؛ اما شعر نوجوان باید توسط نوجوان علاقه‌مند به شعر خریداری شود. نوجوانی کتاب شعر می‌خرد که خودش اهل شعر و ادبیات باشد. بنابراین شعر نوجوان از سوی ناشران با اقبال مواجه نیست. از سوی دیگر، آشنایی ما با شعر نوجوان در سطح جهانی کمرنگ است. تنها تعداد کمی از مترجمان مثل رضی هیرمندی و مهدی مرادی به سراغ ترجمه‌ی شعر نوجوان رفته‌اند. در سطح جهانی نیز جوایز ادبیات کودک و نوجوان بیشتر معطوف به آثار کودکانه است تا آثار نوجوان.

یکی از دلایل اوج‌گیری شعر نوجوان در دهه‌ی ۸۰ حضور نشریات حرفه‌ای بود

در ادامه‌ی این نشست، حسین تولایی با تاکید بر اینکه در دهه‌ی ۸۰ شعر نوجوان در اوج خود بود و چهره‌های تازه و جوان در این دوران درخشیدند، گفت: این روند رو به رشد از نیمه‌ی دوم دهه‌ی ۹۰ سیر نزولی به خود گرفت. به گونه‌ای که در سال‌های اخیر، چهره‌های جوان و موفق در این زمینه کمتر دیده می‌شود و شعر نوجوان هنوز به نام‌های شاعران پیشکسوت و شاعران اواخر دهه‌ی هفتاد و هشتاد به راه خود ادامه می‌دهد. از دلایل مهم این مشکل، کمرنگ‌شدن نشریات تخصصی نوجوانان، تعطیل‌شدن جشنواره‌ی مطبوعات کودک و نوجوان و البته افزایش جشنواره‌های مناسبتی است.

وی افزود: قطعاً یکی از دلایل اوج‌گیری شعر نوجوان در دهه‌ی ۸۰ حضور نشریات حرفه‌ای و موفقی مثل سروش نوجوان، آفتابگردان و نشریه‌ی دوچرخه بوده است. این نشریات در آن زمان جریان‌ساز بودند و توانستند حرکتی را در جامعه ایجاد کنند و افرادی مثل آتوسا صالحی، عرفان نظرآهاری، مهدیه نظری، عباسعلی سپاهی یونسی، انسیه موسویان، مهدی مردانی، عباس تربن، مهدی مرادی، فاصل ترکمن، کبری بابایی و … را به جامعه‌ی ادبی تحویل دهند. با تعطیل‌شدن این نشریات، شعر نوجوان هم جایگاه ویژه‌ی خودش را کم‌کم در بین ناشران از دست داد و چاپ کتاب شعر نوجوان هم با چالش جدی مواجه شد. در حالی که نشریات کودک و نوجوان بیش از کتاب‌های این رده‌ی سنی می‌تواند در علاقه‌مندی این گروه سنی به حوزه‌های فرهنگی مؤثر باشد.

وی با طرح این سوال که چرا شعر نوجوان امروز با مخاطب مواجه نیست؟ گفت: شعر نوجوان در میان نوجوانانی مخاطب دارد که دغدغه‌ی شعری داشته باشند؛ یعنی مخاطبان تخصصی. تعداد این افراد به گواه تعداد نوجوانان شاعر عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سراسر کشور، دانش آموزان شرکت کننده در مسابقات سراسری فرهنگی و هنری در رشته‌ی شعر وزارتخانه آموزش و پرورش، شاعران نوجوان مرتبط با نشریاتی مثل دوچرخه، آفتابگردان و.... کم نیست. مضاف بر اینکه حتی اگر هم این تعداد کم باشد، جامعه موظف است برای آن‌ها خوراک لازم را تهیه کند.

این شاعر سپس به تشریح پژوهش خود در نشریه‌ی دوچرخه در فاصله زمانی ۱۳۹۵ تا پایان ۱۳۹۹ پرداخت و گفت: بر اساس این پژوهش، در ۲۲۶ شماره‌ی منتشر شده‌ی نشریه‌ی دوچرخه، در بازه زمانی یاد شده، ۷۱۵ شعر از ۱۶۸ نوجوان شاعر و علاقه‌مند به شعر بر اساس نظریه‌ی ارتباطی ربکا نای مورد بررسی قرار گرفت و اشعار نوجوانان در حوزه ارتباطی به چهار دسته‌ی تعامل با خود، تعامل با خدا، تعامل با دیگری و تعامل با محیط تقسیم شدند.

وی افزود: بر اساس یافته‌های این پژوهش در فاصله زمانی مذکور بر اساس هسته مرکزی شعر نوجوانان، تعامل با دیگری با ۶۰ درصد فراوانی، بیشترین مضمون شعری نوجوانان را به خود اختصاص می‌داد و پس از آن تعامل با محیط با ۲۳ درصد، تعامل با خود با ۱۴ درصد و تعامل با خدا با ۳ درصد به ترتیب، بیشترین فراوانی‌ها را دربرمی‌گرفتند.

تولایی گفت: در زمینه‌ی تعامل با دیگری، عاشقانه‌ها با فراوانی مطلق ۳۹۸ شعر، بیشترین درصد تعامل با دیگری را شامل می‌شدند؛ یعنی چیزی حدود ۵۵ درصد. این در حالی است که پروژه شعر عاشقانه نوجوان که در یکی از مؤسسات انتشاراتی دنبال می‌شد و بنا بود با همت گروهی از شاعران حوزه نوجوانان منتشر شود، با تغییر مدیریت آن انتشارات متوقف شد و ناشران دیگر هم از چاپ آن استقبال نکردند. این پژوهش با عنوان "نشریات کودک و نوجوان به مثابه راهنمایی برای مخاطب شناسی؛ مورد مطالعه نشریه دوچرخه" در سال گذشته در گاهنامه‌ی نقد کتاب کودک و نوجوان منتشر شده است.

همچنین افسون امینی که ۱۶۰ شعر از ۱۶ شاعر نوجوانان را گردآوری کرده و به چاپ سپرده است، در آغاز سخنرانی خود از محمد هادی محمدی و زهره قائینی به خاطر تألیف مجموعه‌ی تاریخ ادبیات کودکان ایران که از منابع ارزشمند مرجع در این حوزه است، سپاسگزاری کرد.

کد خبر 6089743 زینب رازدشت تازکند